Ο γαστρονομικός πλούτος της Νάξου αποτελεί πόλο έλξης για τους περισσότερους επισκέπτες του νησιού. Από την καλλιέργεια της γης στην κτηνοτροφία και από την αλιεία στην τυροκομία, η κουζίνα της Νάξου είναι πλήρης σε γεύσεις! Ταυτόχρονα, προσφέρει πολλαπλά θρεπτικά αγαθά, όπως εσπεριδοειδή, λαχανικά, βοοειδή, τυροκομικά, μέλι και, φυσικά, τις περίφημες πατάτες, ενώ το νησί βρίθει και από ελαιώνες και αμπελώνες. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το ότι υπάρχουν βασικά προϊόντα της Νάξου που αναγνωρίζονται παγκοσμίως, όπως τα τυροκομικά, οι πατάτες και το λικέρ κίτρου.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η κουζίνα της Νάξου χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με τα προϊόντα που παράγει η κάθε γεωγραφική περιοχή του νησιού. Στην κουζίνα των παραλιακών περιοχών πρωταγωνιστούν τα ψάρια και τα θαλασσινά, σε αυτή των πεδινών περιοχών του νησιού συναντάμε, κυρίως λαχανικά, βοοειδή και βούτυρο, ενώ στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές, η κουζίνα περιστρέφεται γύρω από τα αμνοερίφια και το λάδι.
Χοιρινό ρόστο (κρασάτο χοιρινό κατσαρόλας με σκόρδο) ή φρικασέ με προβάτσες (αμάραντος), χωριάτικος κόκορας, κουνέλι λεμονάτο, κατσικάκι με πατάτες ή μακαρόνια, βραστή ζούλα (γίδα), πάτουδο (αρνί γεμιστό με αρωματικά χόρτα και σκόρδο που συνοδεύεται με πατάτες), καλόγερος (μοσχαράκι με μελιτζάνες) ή κοκκινιστό μοσχαράκι συναγωνίζονται σε νοστιμιά και δημοφιλία τα πιάτα με γούνα (κολιός), σαλατούρι (σαλάχι), μαρινάτο γαύρο, αστακομακαρονάδα και χταποδάκι στα κάρβουνα. Η Νάξος, βέβαια, δεν υστερεί ούτε στις γλυκές δημιουργίες, με το μελαχρινό (καρυδόπιτα με κίτρο) να συνοδεύεται από παγωτό καϊμάκι και να εντυπωσιάζει.
Φυσικά, ρόλο στη μακρά γαστρονομική παράδοση της Νάξου παίζουν και οι κλιματολογικές συνθήκες, η αλατότητα της θάλασσας και το γεγονός ότι στην αγροτική παραγωγή δεν χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα, αλλά φυσικά λιπάσματα από τα ζώα που εκτρέφονται στο νησί. Ταυτόχρονα, η γραβιέρα της Νάξου τυροκομείται, ωριμάζει και συντηρείται με παραδοσιακό τρόπο, σύμφωνα με μία διαδικασία αιώνων στην οποία λαμβάνονται υπόψιν η χλωρίδα και η πανίδα του νησιού.
Η Ποταμιά, η Τραγαία, το Φιλότιο, η Απείρανθος και τα βόρεια τμήματα του νησιού αποτελούν τους βασικότερους προμηθευτές για μία ευρεία γκάμα ποιοτικών προϊόντων, ανάμεσα στα οποία είναι τα κρεατικά, τα πουλερικά, τα θαλασσινά, αλλά και οι πατάτες, τα τυροκομικά, το γάλα και το κίτρο.
Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται μία πιο οργανωμένη και συντονισμένη προσπάθεια να ενταχθούν ακόμα περισσότερα παραδοσιακά προϊόντα της Νάξου στα εστιατόρια και τα καταστήματα του νησιού, ώστε το τελευταίο να μετατραπεί σε γαστρονομικό προορισμό που αφενός θα επιφέρει περισσότερα έσοδα στον επιχειρηματική δράση του τόπου και αφετέρου θα γίνει αφορμή για ποιοτικότερους επισκέπτες που εμβαθύνουν στην υψηλή γαστρονομία.
Αρωγός στη συγκεκριμένη προσπάθεια στέκεται και η Aegean Fresko, ο βασικός προμηθευτής των χώρων εστίασης της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων, που μοιράζεται το ίδιο πάθος για την καλή κουζίνα με προϊόντα από τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες της αγοράς.
